Skomentuj 
Podziel się!
Udostępnij
Twittnij
Wyślij
Drukuj
Unia Europejska pozostaje podzielona w opiniach nt. kluczowych przepisów dotyczących bezpieczeństwa cyberprzestrzeni, mimo rosnących zagrożeń ze strony hakerów, terrorystów czy nawet instytucji takich państw, jak np. Rosja czy Chiny.
Wszechobecność technologii informatycznych w takich dziedzinach jak energetyka, transport, zdrowie czy finanse sprawia, że bezpieczeństwo sieci teleinformatycznych stało się warunkiem dobrego funkcjonowania gospodarki i życia społecznego.
Systemy teleinformatyczne są stale narażone na incydenty zagrażające bezpieczeństwu. Mogą to być ludzkie błędy, zjawiska naturalne, awarie techniczne, ale też ataki hakerów. Wiele systemów działa w różnych krajach, rozmaite usługi internetowe świadczone są transgranicznie. Incydent związany z bezpieczeństwem sieci i informacji w jednym państwie może mieć wpływ na bezpieczeństwo innych państw. Biorąc pod uwagę transgraniczny charakter internetu oraz unijne swobody przepływu towarów, kapitału, usług i osób, cyberbezpieczeństwo wymaga uregulowań na poziomie europejskim.
"Dotychczasowe modele bezpieczeństwa się zmieniły i w rzeczywistości cyfrowej granice nie mają sensu, bo uzyskanie dostępu do danych, czy to za sprawą ataku hakerskiego czy przesyłania informacji, może nastąpić z ominięciem fizycznego przekroczenia granicy" - powiedział PAP europoseł Michał Boni (PO), były minister administracji i cyfryzacji.
Obecnie przepisy unijne zobowiązują jedynie przedsiębiorców telekomunikacyjnych (w przypadku Polski są to zarówno dostawcy usług telekomunikacyjnych, jak i operatorzy infrastruktury telekomunikacyjnej) do zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa cybernetycznego.
Kością niezgody w dyskutowanej przez UE dyrektywie jest m.in. zakres obowiązywania przepisów, czyli wskazanie, kogo będą one dotyczyły. Parlament uważa np., że powinno się wyłączyć z dyrektywy dostawców usług świadczonych drogą elektroniczną - takich jak sklepy z aplikacjami i platformy handlu elektronicznego, wyszukiwarki czy portale społecznościowe - natomiast należy skupić się na podmiotach gospodarczych świadczących usługi w sektorach energetyki i transportu oraz usługi związane z opieką zdrowotną i infrastrukturą rynków finansowych. Podmioty takie mają być jednocześnie zobowiązane do zgłaszania odpowiednim organom incydentów cybernetycznych, a państwa członkowskie mają dzielić się takimi informacjami, by zapobiegać podobnym incydentom u siebie.
Także wśród państw członkowskich panują rozbieżne poglądy na ten temat. Duże państwa, takie jak Niemcy Francja, Hiszpania i Włochy, chcą włączenia platform cyfrowych do przepisów, natomiast kraje takie jak Polska, Wielka Brytania, Czechy, Szwecja czy Estonia - już niekoniecznie.
Dla Polski kluczowe są dwie sprawy: z jednej strony jak najszybsze przyjęcie dyrektywy, by można było szybko rozpocząć współpracę, a z drugiej - ujęcie w dyrektywie tylko podmiotów świadczących rzeczywiście usługi o kluczowym znaczeniu, by nie obciążać krajowych instytucji niepotrzebnymi działaniami.
Komisja Europejska ma przedstawić wkrótce pakiet dotyczący jednolitego rynku cyfrowego i zapewne znajdą się tam takie zagadnienia, jak regulowanie platform cyfrowych.
Wyłączenie zagadnień platform cyfrowych z dyskusji o przepisach bezpieczeństwa cybernetycznego przyspieszyłoby znacznie prace nad przepisami. A czas nagli. Dla porównania Chiny dysponują prawdziwą armią specjalistów ds. bezpieczeństwa cybernetycznego, zatrudniającą 150 tys. osób. W Unii szacuje się, że te siły są nawet 100 razy mniejsze. Dlatego współpraca państw członkowskich w tej dziedzinie jest tak istotna: dzieląc się informacjami będzie można uniknąć wielokrotnego powtarzania tych samych działań.
Rada i Parlament mają odmienne zdanie także na temat współpracy między państwami członkowskimi. Kraje unijne nie bardzo mają ochotę na to, by ich współpraca była obowiązkowa; ich zdaniem powinna być dobrowolna, tak jak dotychczas. Ale czysto dobrowolne podejście nie zapewnia wystarczającej ochrony przed incydentami zagrażającymi bezpieczeństwu sieci. Co więcej, w praktyce funkcjonuje klub instytucji z wysoko rozwiniętych państw, który nie dopuszcza do współpracy instytucji z innych krajów. Współpraca na poziomie unijnym włączałaby wszystkich na równych zasadach. PE chce właśnie, podobnie jak i wiele państw członkowskich, by ta współpraca była obowiązkowa.
Zdaniem europosła Michała Boniego państwa członkowskie są obecnie bardziej niż kilka miesięcy temu skłonne dzielić się informacjami o incydentach w cyberprzestrzeni, do czego przyczyniło się m.in. zagrożenie terrorystyczne, które uświadomiło potrzebę takiej współpracy.
Kolejną kwestią, w której Rada i Parlament mają odmienne stanowiska, jest rozumienie tzw. usług krytycznych (o kluczowym znaczeniu) w takich dziedzinach jak energia, transport, zdrowie czy finanse. Parlament opowiada się za tym, by wszystkich operatorów w tych dziedzinach objąć przepisami, kraje członkowskie natomiast wolałyby samodzielnie decydować o tym, które firmy dostarczają takich usług. Krytycy wskazują, że to drugie podejście z pewnością spowoduje fragmentację rynku europejskiego - w każdym kraju będą inne zasady, a więc firma świadcząca tę samą usługę będzie podlegała przepisom w jednym, a będzie wyłączona z ich stosowania w innym.
Negocjacje trójstronne (Rada UE, PE i KE) pozwoliły wrócić do prac nad cyberbezpieczeństwem, ale nie przesądziły o kształcie przyszłych przepisów i np. kwestii tego, czy giganci amerykańscy, tacy jak Amazon czy Google, będą zobowiązani do zgłaszania incydentów cybernetycznych organom unijnym czy nie. Decyzje w tych sprawach zapadną w późniejszym stadium negocjacji. Wiązać się z tym będzie bardzo wiele problemów - czy firmy te dostarczają usług krytycznych, czy da się od nich wymagać raportowania, jeśli są zarejestrowane poza Unią, czy powinno ono następować w każdym z krajów itp.
"Z punktu widzenia toczących się debat o bezpieczeństwie gospodarki ta dotycząca przepisów o bezpieczeństwie sieci i informacji jest jedną z najbardziej kluczowych, bo tworzy wymóg dzielenia się informacją o różnych zdarzeniach - incydentach cybernetycznych - w sposób uporządkowany. A także otwiera możliwości - zarówno dzięki roli Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji (ENISA), jak i wymogom dzielenia się informacjami - do agregowania danych o incydentach" - zaznaczył Michał Boni.
KOMENTARZE (0)
Do artykułu: Decyduje się kształt cyberbezpieczeństwa Unii Europejskiej