Do 2014 r. ma powstać pierwszy w Polsce synchrotron

Do 2014 r. ma powstać pierwszy w Polsce synchrotron
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Do 2014 r. w Krakowie ma powstać synchrotron - pierwsze w tej części Europy urządzenie, w którym rozpędzone w polu magnetycznym elektrony emitują promieniowanie elektromagnetyczne. Jest ono stosowane do badań m.in. w fizyce, chemii i materiałoznawstwie.

Synchrotron zostanie zbudowany na terenie III Kampusu UJ. Ponad 143 mln zł potrzebnych na tę inwestycję będzie pochodzić z funduszy UE w ramach programu Innowacyjna Gospodarka.

W piątek minister nauki i szkolnictwa wyższego Barbara Kudrycka podpisała z rektorem UJ prof. Karolem Musiołem umowę dotyczącą realizacji pierwszego etapu przedsięwzięcia "Narodowe Centrum Promieniowania Elektromagnetycznego dla celów badawczych".

Minister Kudrycka podkreśliła, że krakowskie środowisko naukowców jest bardzo zainteresowane badaniami i ma umiejętność współpracy z innych ośrodkami. "Badania na synchrotronie będą miały charakter narodowy, państwo będziecie dopuszczać naukowców z innych miast Polski, ta umiejętność łączenia się z partnerami z innych ośrodków badawczych będzie bardzo dobrze służyć polskiej nauce" - powiedziała Kudrycka. "Wierzę też, że właśnie tutaj, gdzie jest najstarszy uniwersytet, tak znakomicie zarządzany, synchrotron powstanie tak szybko, jak to tylko możliwe" - dodała.

Musioł podkreślił, że krakowski synchrotron będzie dostępny dla wszystkich badaczy w Polsce - z uczelni publicznych, prywatnych, instytutów naukowych. "Liczył się będzie pomysł, a nie to, z jakiej jednostki ktoś pochodzi. To zmiana sposobu myślenia i sposobu działania. To laboratorium będzie działo 24 godziny na dobę i będzie szeroko dostępne dla najbardziej nowoczesnych badań w różnych dziedzinach" - powiedział PAP Musioł.

Synchrotron jest wykorzystywany do badań w fizyce, chemii, materiałoznawstwie, geologii, mineralogii, biochemii, farmakologii, biologii i medycynie. Przy jego pomocy można wykonać analizy, których nie da się przeprowadzić stosując inne źródła promieniowania elektromagnetycznego.

Na świecie pracuje kilkadziesiąt takich urządzeń, najwięcej w Japonii i USA. W Europie Zachodniej jest ok. 10 synchrotronów, najbliższe Polsce - w Niemczech i Szwecji, nasi naukowcy do tej pory prowadzą badania we współpracy z kolegami z zagranicznych ośrodków.

Pomysł zbudowania synchrotronu w naszym kraju powstał już w 1998 r. Urządzenie, które powstanie w Krakowie, będzie mieć obwód 96 m, jest wzorowane na jednym z bardzo nowoczesnych szwedzkich synchrotronów.

W pierwszym etapie zostanie zbudowany synchrotron z jedną linią pomiarową. Kolejne linie będą uruchamiane w zależności od potrzeb i od tego, czy uda się znaleźć źródła finansowania takiej inwestycji.

Synchrotron jest tak ważny, bo - jak wyjaśniał w piątek koordynator projektu prof. Krzysztof Królas - pozwala na dostęp do nowoczesnych metod pomiarowych i ma zastosowanie w licznych dyscyplinach nauki i techniki. "Stymuluje postęp techniczny. Mamy nadzieję, że dzięki synchrotronowi współpraca międzynarodowa naukowców będzie mieć partnerski charakter" - mówił Królas. Krakowski synchrotron będzie pierwszym takim urządzeniem w tzw. nowych krajach UE.

Budynek synchrotronu ma być gotowy w grudniu 2012 r., a uruchomienie urządzenia zaplanowano na wrzesień 2014 r. Przy budowie, a potem eksploatacji synchrotronu zatrudnionych będzie kilkudziesięciu młodych fizyków, elektroników, mechaników i informatyków. Znacznie więcej osób będzie mogło wykonywać badania naukowe na pierwszym polskim synchrotronie.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: Do 2014 r. ma powstać pierwszy w Polsce synchrotron

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!