NIK: instytuty badawcze zarabiają, ale nie na efektach swej pracy

NIK: instytuty badawcze zarabiają, ale nie na efektach swej pracy
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Instytuty badawcze w większości zarabiają na działalności gospodarczej, ale nie dzięki efektom swych badań, lecz dzięki wynajmowi posiadanych nieruchomości - stwierdza Naczelna Izba Kontroli. Gospodarowanie majątkiem przez instytuty NIK ocenia pozytywnie.

Z otrzymanego przez PAP raportu z kontroli wynika, że tylko połowa z 32 skontrolowanych instytutów badawczych osiąga jakiekolwiek zyski z gospodarowania własnością intelektualną.

"Choć w przypadku żadnego instytutu nie przekroczyły one 4 proc. ogółu przychodów, to instytucje te nie płaciły podatku dochodowego, zwykle wykorzystując zapisy o zwolnieniu z tytułu prowadzenia działalności badawczej" - podkreślono w raporcie z kontroli.

Ogólnie gospodarowanie majątkiem przez badane instytuty NIK oceniła pozytywnie. Głównie dlatego, że jednostki te utrzymywały płynność finansową, a ich sytuacja ekonomiczna pozwalała na realizację zadań, do których zostały powołane. Jedynie 5 z 32 instytutów znalazło się finansowo pod kreską.

Wśród pozostałych, 10 regularnie uzyskiwało wysoką rentowność, odnotowując zyski netto przekraczające nawet 1 mln zł. NIK zwraca jednak uwagę, że tylko połowa instytutów osiąga jakiekolwiek zyski z działalności do której zostały powołane - czyli z gospodarowania własnością intelektualną. "W żadnym ze zbadanych przypadków korzyści ze sprzedaży praw do wynalazków lub udzielania licencji na ich wykorzystanie nie przekroczyły 4 proc. całości przychodów" - podkreślono w raporcie.

24 instytuty, które uzyskiwały przychody z działalności gospodarczej, nie odprowadzały od niej podatku dochodowego. Jak podkreśla NIK, jest to legalne, bo do października 2010 r. ich działalność (ale tylko podstawowa, związana z pracami badawczymi i rozwojowymi) podlegała zwolnieniu z opodatkowania.

Jak ustaliła NIK, mimo że praktyka wynajmowania lokali była stała, a taka forma zarabiania jest traktowana przez fiskusa jako działalność gospodarcza, to jedynie 6 instytutów odprowadziło należny podatek. 19 skorzystało ze zwolnienia podatkowego, a 5 w ogóle nie wyodrębniło z podstawowej działalności badawczo-rozwojowej, pod względem finansowym i rachunkowym, działalności gospodarczej i w konsekwencji nie zadeklarowało żadnych dochodów z nią związanych.

NIK zauważa, że 75 proc. instytutów, które zarabiały na wynajmowaniu lub dzierżawie nieruchomości, nie posiadało stosownych zapisów w statutach, które pozwalałyby na takie wykorzystanie majątku. W 13 instytutach stwierdzono przypadki sprzedaży lub dzierżawy mienia z naruszeniem procedur. Najczęściej chodziło o brak wyceny lub zgody resortu skarbu na rozporządzenie mieniem o wartości przekraczającej 50 tys. euro. Zdarzały się przypadki, że wynajmowano nieruchomość bez przetargu. To sprzyjało - zdaniem NIK - możliwości wystąpienia korupcji.

W czterech instytutach kontrolerzy odkryli nieprawidłowości przy udzielaniu zamówień na zakup aparatury badawczej. Polegały one na nieokreślaniu istotnych postanowień umów oraz na braku oświadczeń członków komisji przetargowych o braku konfliktu interesów. Zdarzało się też, że gdy w procesie podejmowania decyzji powinny brać udział minimum dwie osoby, decyzje zapadały jednoosobowo.

NIK ma poważne zastrzeżenia do wypełniania przez instytuty obowiązków właściciela lub zarządcy posiadanych nieruchomości. Ustalono, że aż 20 z 32 skontrolowanych instytutów nie przeprowadzało w terminie i wymaganym zakresie okresowych kontroli stanu technicznego posiadanych obiektów. Zarazem ponad połowa instytutów ponosiła dodatkowe koszty z powodu nieterminowego regulowania zobowiązań, a blisko jedna trzecia nieprawidłowo lub nieskutecznie egzekwowała spłatę przysługujących im należności (np. czynszów).
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

SŁOWA KLUCZOWE I ALERTY

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: NIK: instytuty badawcze zarabiają, ale nie na efektach swej pracy

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!