PLM - cyfrowe zarządzanie życiem produktu

PLM - cyfrowe zarządzanie życiem produktu
Fot. Adobe Stock. Data dodania: 20 września 2022

Procesy wytwórcze są coraz bardziej złożone i rozproszone. Częste interakcje powodują szybki wzrost liczby projektów, procesów i informacji biznesowych, które rozproszone zespoły muszą porządkować pod kątem ważności oraz zarządzać nimi przez cały cykl życia produktów. I tu wkraczają systemy PLM, które wspomagają zarządzanie życiem produktu - od powstania koncepcji przez fazę projektową i etap produkcji aż po wycofanie z użycia i utylizację.

Globalizacja, oznaczająca coraz łatwiejszy dostęp do nowych, coraz bardziej konkurencyjnych rynków wymusza na producentach szybsze reagowanie na popyt, krótszy czas wprowadzania produktu na rynek, lepszą jakość, nowatorski, nietuzinkowy design... Jedynie dzięki zaawansowanym narzędziom IT producenci mogą sprostać współczesnym wyzwaniom.

PLM (Product Lifecycle Management - zarządzanie cyklem życia produktu) to nie tylko system IT ułatwiający pracę projektantom. To strategia biznesowa i informacyjna, która umożliwia przedsiębiorstwom tworzenie globalnych sieci danych, niezbędnych przy tworzeniu i dostarczaniu produktów światowej klasy na konkurencyjne rynki.

Strategia zarządzania cyklem życia produktu zapewnia innowację, rozwój, wsparcie oraz likwidację produktów w szeroko rozumianym łańcuchu wartości. Jako strategia biznesowa - umożliwia wykorzystanie najlepszych praktyk przyspieszających wprowadzanie produktu na rynek, z ograniczeniem kosztów oraz zwiększeniem przychodów. Jako strategia informacyjna - zapewnia rozproszonym globalnie zespołom wspólny dostęp do pojedynczego repozytorium wiedzy o produkcie i procesach, prowadzenie wirtualnej współpracy i udostępnianie danych w czasie rzeczywistym. Zarządzanie cyklem życia produktu może zostać wykorzystane do integracji wielu systemów niezbędnych w danym projekcie, łącząc wiedzę i rozszerzając okres przydatności takich inwestycji.

W oczach analityków

PLM stopniowo staje się obowiązkowym komponentem systemów zarządzania zakładami przemysłowymi. Ułatwia i przyspiesza projektowanie nowych produktów oraz rozwój dotychczasowej oferty, co pozytywnie wpływa na konkurencyjność firm i sprzyja wprowadzaniu innowacji. Analitycy Frost & Sullivan prognozowali w 2012 r. wzrost rynku PLM w Europie w latach 2010-2017 z 2,64 mld euro do 4,33 mld euro. Warunkiem koniecznym do spełnienia tej prognozy jest jednak zapewnienie przez dostawców oprogramowania PLM takich rozwiązań, dzięki którym integracja aplikacji z innymi używanymi w danym zakładzie będzie możliwa i łatwa.

W I połowie 2011 r. firma badawcza IDC Manufacturing Insigths opublikowała ranking dostawców oprogramowania PLM. W grupie narzędzi wspomagających projektowanie (CAD, CAM i CAE) za liderów uznano firmy Autodesk, Dassault Systèmes, PTC oraz Siemens PLM. W zakresie oprogramowania dla produkcji dyskretnej czołową pozycję zajmowały Siemens PLM oraz Dassault Systèmes. Z kolei w segmencie narzędzi dla produkcji procesowej liderem był Oracle. Układ sił od tego czasu trochę się zmienił, ale czołówka została ta sama.

Na początku 2013 r. firma konsultingowo-badawcza CIMdata Inc., specjalizująca się w analizach strategicznego zarządzania z wykorzystaniem PLM, ogłosiła wyniki swojej analizy globalnego rynku PLM. Według jej badań nadal w czołówce rynku PLM jest Siemens (po raz 12. z rzędu uznany za lidera rynku w dziedzinie przemysłowych systemów zbiorowego zarządzania definicją produktu cPDm (collaborative Product Definition Management). W tym samym rankingu Siemens od ośmiu lat zajmuje pierwsze miejsce w segmencie cyfrowego wytwarzania.

Według pięcioletnich prognoz CIMdata segment cPDm będzie charakteryzował się złożonym rocznym wskaźnikiem wzrostu (CAGR) na poziomie 7,5%, co oznacza (biorąc pod uwagę sumę inwestycji w zakresie oprogramowania i usług) wzrost wartości rynku cPDm do 16,2 mld USD do 2017 r. W przypadku cyfrowego wytwarzania CIMdata przewiduje stabilny wzrost w ciągu najbliższych pięciu lat w tempie powyżej 7% (CAGR). Ogólnie CIMdata prognozuje, że wzrost w segmencie rozwiązań PLM głównego nurtu w horyzoncie pięcioletnim, mierzony wskaźnikiem CAGR, wyniesie ponad 8%, a udział tych rozwiązań w najważniejszych inwestycjach przedsiębiorstw będzie się zwiększał.

Z kolei według firmy badawczej IDC (raport "Technology Selection: Worldwide Product Life-Cycle Management Applications 2011-2015 Forecast", październik 2011 r.) do roku 2015 wartość globalnego rynku oprogramowania PLM wzrośnie do 20,5 mld USD. Jeszcze do niedawna PLM pozostawał niemal wyłączną domeną dużych firm, głównie ze względu na wysokie koszty i doświadczenia z wdrażaniem i utrzymaniem systemów. Obecnie po narzędzia PLM sięgają także mniejsze firmy, które zamierzają konkurować na globalnych rynkach. Według IDC najsilniejszym wzrostem charakteryzuje się rynek PLM dla produkcji dyskretnej.

Korzyści z PLM

W warunkach wychodzącej z recesji gospodarki skuteczność działań zmierzających do opracowywania nowych produktów będzie coraz bardziej zależeć od zastosowania zaawansowanych narzędzi IT, takich jak oprogramowanie PLM. Rosnącą rolę będą również odgrywać aplikacje umożliwiające współpracę wszystkich podmiotów zaangażowanych w proces rozwojowy, dzielenie się przez nie aktualizacjami, ponowne wykorzystywanie danych oraz usprawnianie procesów. To jeden z kluczowych wniosków opublikowanego w 2011 r. raportu Harvard Business Review. Sponsorowane przez Siemens PLM Software badanie ponad 1200 firm z całego świata potwierdza rolę PLM w poprawie wydajności procesów badawczych, rozwojowych oraz projektowych.

System PLM wspomaga pracę inżynierów, konstruktorów, technologów i menedżerów już od etapu koncepcji produktu przez projektowanie, zarządzanie zmianami, fazę produkcji i kontrolę jakości, a następnie obsługę i konserwację aż do wycofania produktu z użycia. W zależności od branży, w jakiej działa przedsiębiorstwo, wykorzystywane mogą być różne komponenty systemu PLM. Na przykład przedsiębiorstwa budowlane i konstrukcyjne stosować będą przede wszystkim rozwiązania do zarządzania projektami i dokumentacją techniczną. Ale już firmy farmaceutyczne czy chemiczne będą kłaść nacisk na wspomaganie procesów z obszaru zarządzania kontrolą jakości, produktami niebezpiecznymi, bezpieczeństwem i higieną pracy czy ochroną środowiska.

Systemy PLM zapewniają znaczną redukcję czasu wprowadzenia produktu na rynek (time to market), umożliwiając skrócenie średnio o 20% czasu potrzebnego na realizację standardowych projektów oraz średnio o 40% w przypadku nowych projektów. Z kolei pełny monitoring kosztów realizacji projektu zapewnia kontrolę budżetu projektu i podjęcie stosownych działań w momencie zagrożeń budżetowych.

Prekursorami w wykorzystaniu systemów PLM były branże lotnicza i samochodowa, które muszą najszybciej reagować na ciągle zmieniające się preferencje klientów i radzić sobie z rosnącymi kosztami. Obecnie można zaobserwować zainteresowanie systemami tej klasy coraz szerszej grupy przedsiębiorstw, np. z branż elektronicznej czy maszynowej. Podstawową korzyścią z PLM jest bowiem integracja pełnej wiedzy na temat wytwarzanych towarów. Prawie każdy międzynarodowy koncern mający w Polsce swoje oddziały stosuje takie rozwiązania. A i polscy producenci coraz chętniej po nie sięgają.

Model cloud computing

Cloud computing, czyli model usług przetwarzania w chmurze (prywatnej, publicznej lub hybrydowej) dynamicznie wchodzi do każdej dziedziny informatyki. Dostawcy systemów PLM poddali się fali najnowszych trendów i zaadaptowali na własne potrzeby model cloud computing. Według firmy Autodesk: "Zarówno aplikacje symulacyjne, jak i PLM w dużej mierze będą wykorzystywały nową funkcję, jaką jest możliwość przetwarzania w chmurze".

Badani przez IDC Manufacturing Insights w 2011 r. producenci (raport "Business Strategy: Cloud Computing in Manufacturing", czerwiec 2011 r.) zidentyfikowali trzy główne korzyści biznesowe systemów opartych na przetwarzaniu w chmurze. Są to:
- zmniejszenie całkowitych kosztów zakupu sprzętu,
- poprawa wydajności personelu IT i poziomu usług świadczonych użytkownikom,
- obniżenie całkowitych kosztów zakupu i utrzymania licencji oprogramowania.

Tymczasem jednak ankietowani przez redakcję MSI Polska dostawcy (raport MSI Polska, grudzień 2012 r.) zapytani o oferowanie oprogramowania w modelu cloud computing w większości odpowiadali przecząco. Jedynie dwie firmy potwierdziły istnienie takiego modelu w ich ofercie.

Przyszłość PLM

Co jeszcze czeka systemy PLM? Analitycy wśród najważniejszych trendów wymieniają integrację PLM z systemami klasy MES i ERP. "Zazwyczaj najdroższe i najbardziej czasochłonne w procesie wytwarzania jest przejście z fazy projektowania do fazy produkcji" - pisali analitycy firmy Gartner w biuletynie badawczym ze stycznia 2007 r. "Umiejętność sprzężenia obu tych faz w ramach procesów produkcyjnych umożliwia ciągłe usprawnianie zarówno obszaru projektowania, jak i produkcji".

Podobnie większość specjalistów z branży przemysłowej przekonuje, że integracja systemów PLM i MES niesie wiele korzyści, m.in. wcześniejsze wykrywanie problemów w procesie produkcji oraz zapewnienie zgodności z przepisami dzięki mechanizmom śledzenia podzespołów i produktów. Z kolei integracja Z ERP oznacza pełną kontrolę nad kosztami produkcji.

Rynek PLM rozwija się szybciej niż rynek innych kategorii oprogramowania dla przedsiębiorstw - twierdzą analitycy. PLM bowiem otwiera drogę do innowacji, błyskawicznego rozwoju i... dominacji w branży.

PLM oparte na przetwarzaniu w chmurze

Autodesk PLM 360 to najnowsza propozycja zapewniająca budowanie wiodącej pozycji firmy dzięki rozwiązaniom opartym na przetwarzaniu w chmurze. W odróżnieniu od tradycyjnych systemów PLM, które w całej swojej historii były drogie i skomplikowane, rozwiązanie Autodesk PLM 360 można błyskawicznie i łatwo konfigurować w celu spełnienia specyficznych dla danego klienta wymogów w zakresie procesu zarządzania całym cyklem życia produktu. Jest to również pierwsze oparte na przetwarzaniu w chmurze rozwiązanie PLM, skupiające się na zastosowaniach biznesowych, wykraczając poza proces konstruowania oraz zarządzania zestawieniami materiałowymi (BOM).

W rezultacie wszyscy pracownicy odpowiedzialni za poszczególne etapy procesu powstawania produktu - od planowania i rozwoju produktu, przez zapewnienie jakości i zgodności, po usługi itp. - uzyskują lepszy dostęp do informacji o projekcie i produkcie, co umożliwia im ciągłe doskonalenie procesu tworzenia produktów.

Wychodzimy naprzeciw wymaganiom wszystkich grup użytkowników

W moim rozumieniu PLM to podejście służące do posiadania systemowej wiedzy na temat każdego etapu rozwoju naszego produktu, począwszy od procesu projektowania, skończywszy na konkretnych egzemplarzach, sprzedaży i ewentualnej utylizacji. Każdy etap życia projektu charakteryzuje się innymi cechami i musi być zarządzany oprogramowaniem innego typu. Wiele firm ma obecnie różnego rodzaju systemy klasy ERP/MRP, służące do zarządzania technologią, produkcją i konkretnymi jednostkami. Nasza strategia to optymalizacja i konsolidacja aktualnie używanych rozwiązań z oferowanymi przez nas systemami klasy CAD/CAM/CAE/PDM.

Poprzez odpowiednią integrację danych jesteśmy w stanie odwzorować każdy etap zarządzania cyklem życia produktu, dzięki czemu dysponujemy z jednej strony pełnymi i kompletnymi danymi, z drugiej strony każdy użytkownik ma środowisko, które jest dla niego przeznaczone - pracownicy produkcji, magazynu czy logistyki pracują w środowisku ERP/MRP, natomiast pracownicy działu rozwoju, konstrukcji czy technologii wykorzystują w swojej pracy dedykowane systemy CAD/CAM, dodatkowo spięte rozwiązaniem do zarządzania dokumentacją produktową klasy PDM.

Możemy ubierać pojęcie PLM w dedykowany system, który realizuje wszystkie funkcje od A do Z, natomiast wielokrotnie mamy do czynienia z sytuacją, gdy wiele procesów cyklu życia produktu jest już zarządzanych i ubranych w ramy systemowe, kluczowym aspektem zaś jest połączenie i odpowiednia integracja istniejących rozwiązań informatycznych z nowymi oraz opracowanie odpowiednich raportów dla kadry kierowniczej.

Bazą naszego podejścia PLM jest odpowiednio wdrożony i szyty na miarę system klasy PDM, który integruje wiedzę przedsiębiorstwa oraz proces powstawania projektu we wczesnych fazach. Wielokrotnie zauważamy, że systemy klasy ERP/MRP są bardzo dobrze postrzegane przez pryzmat produkcji, magazynu czy obsługi gwarancyjnej, natomiast działy rozwoju produktu i technologii wypowiadają się o nich niechętnie, twierdząc, że tak naprawdę stanowią dla nich dodatkowy element pracy, który wykracza poza fazę koncepcyjną - jest jedynie suchym przepisywaniem informacji.

Staramy się wychodzić naprzeciw wymaganiom wszystkich grup użytkowników, udostępniając kompletne środowisko do koncepcyjnego, konstrukcyjnego i technologicznego opracowania produktu, które integruje się z systemami dotychczas używanymi w firmie, tworząc holistyczne rozwiązanie klasy PLM. Dzięki takiemu podejściu nasze produkty opracowywane są szybciej i wydajniej, są lepiej przebadane przed wyjściem na rynek, dopracowane pod względem technologicznym oraz objęte pełnym obiegiem dokumentacji. W dodatku poszczególni użytkownicy pracują w przygotowanym i dedykowanym środowisku, natomiast kadra zarządzająca ma dostęp do danych z każdego etapu cyklu życia produktu, dzięki usługom raportującym, które zbierają i łączą dane z różnych systemów i rozwiązań IT.

Główne korzyści ze stosowania systemów PLM

- Przyspieszenie premiery rynkowej produktu
- Realizacja jednocześnie wielu zadań
- Dostęp do obszernej, uporządkowanej, dokładnej i zsynchronizowanej wiedzy o produkcie na wczesnym etapie cyklu jego życia
- Szybsze spełnianie oczekiwań oraz preferencji docelowych klientów i rynków

Przykładowe funkcje PLM
- Gromadzenie i zarządzanie informacjami
- Wspomaganie procesu zaopatrzenia
- Zapewnianie zgodności z regulacjami, obowiązującymi przepisami
- Zarządzanie projektami (PPM)
- Projektowanie i współdzielenie (workflow)
- Wizualizacja
- Zarządzanie materiałami i klasyfikacje
- Struktury materiałowe BOM
- Zarządzanie zmianami
- Zarządzanie szatą graficzną
- Zarządzanie formułami/przepisami, specyfikacjami
- Zarządzanie kosztami produktów
- Zarządzanie kontaktami z partnerami
- Zarządzanie kontaktami z dostawcami
- Kontrola jakości
- Integracja z ERP
- Integracja z MES

Obecnie z systemów PLM korzystają: przemysł lotniczy i obronny, samochodowy i transportowy, artykułów powszechnego użytku, administracja rządowa, edukacja i usługi, przemysł zaawansowanych technologii i elektroniczny, branża maszynowa i przemysłowa, nauki przyrodnicze, przemysł energetyczny.

Przegląd systemów PLM oferowanych na polskim rynku

(w nawiasie podany dostawca)

Autodesk PLM 360 (Autodesk)

Rozwiązanie oparte na przetwarzaniu w chmurze, które można błyskawicznie i łatwo konfigurować w celu spełnienia konkretnych wymogów klienta w zakresie procesu zarządzania całym cyklem życia produktu. Aplikacja jest zawsze aktualna i zgodna z dowolnymi konfiguracjami stosowanymi u danego klienta, a użytkownicy mają do niej dostęp zawsze i wszędzie (z każdego urządzenia przenośnego lub przeglądarki internetowej). Autodesk PLM 360 oferuje również możliwość integracji i współdziałania z lokalnymi systemami PDM, w tym z oprogramowaniem Autodesk Vault.

Epicor PLM (Epicor Software Poland)

Moduł systemu ERP pełni funkcję centralnego repozytorium wiedzy o historii produktów i procesów oraz wspiera integrację i wymianę danych pomiędzy wszystkimi użytkownikami w przedsiębiorstwie, którzy mają kontakt z danym produktem. System zarządza dokumentacją produktu przez cały cykl jego życia i zapewnia pełną integrację z ponad 12 systemami CAD. Szczególnie przydatny dla firm, które same projektują swoje produkty, potrzebują jednolitych metodologii organizacji pracy, korzystają z systemów CAD, używają rysunków do tworzenia ofert i zamówień.

IFS Applications do Zarządzania Cyklem Życia Produktu (IFS Poland)

Umożliwia utrzymanie operacyjnej elastyczności przedsiębiorstwa i maksymalizację rentowności na każdym etapie: od zapotrzebowania, przez pomysł, projekt, produkcję, dostawę, wsparcie i serwis, po wycofanie produktu z rynku i jego końcową utylizację. Skraca czas wprowadzania produktów na rynek oraz umożliwia generowanie zysków z obsługi posprzedażnej. Wspiera zarządzanie projektami, konfigurację zarządzania danymi produktu, integrację narzędzi CAD, zarządzanie dokumentacją, strategiczną politykę zakupową i zaopatrzenie, projektowanie produkcji, produkcję mieszaną, zarządzanie zmianami technicznymi i zarządzanie zgłoszeniami, wsparcie produktowe z centrum obsługi klienta, zarządzanie serwisem w terenie, naprawy i przeglądy, zarządzanie stałą bazą i flotą, zarządzanie majątkiem, zarządzanie wydajnością i inne.

Infor PLM (S&T Services Polska, Trax)

Pakiet obejmuje funkcje: PDM - zarządzanie danymi produktu (hierarchiczną strukturą konstrukcyjną produktu BOM, łącznie z określeniem materiałów oraz ich zamienników), ECM - zarządzanie dokumentami dotyczącymi produktów (m.in. rysunkami, opisami, oprogramowaniem przygotowywanym dla produktów) i zadaniami związanymi z przygotowaniem produktów, Infor PartnerNet - współpraca przez Internet z zewnętrznymi partnerami, biorącymi udział w przygotowaniu, tworzeniu bądź obsłudze produktu, Lifecycle Analyzer - analizowanie danych o produkcie, składowanych w rożnych systemach (np. dane projektowe gromadzone w bazie PDM, dane produkcyjne w ERP, a dane łańcucha dostaw w SCM).

Oracle Agile PLM (Oracle Polska)

Rozwiązanie do zarządzania cyklem życia produktów z funkcjami zaawansowanej analizy ryzyka. Stanowi platformę integracji procesów PLM przedsiębiorstwa z innymi aplikacjami biznesowymi. Oferuje kompletną architekturę SOA, która umożliwia integrowanie różnych komponentów z istniejącymi systemami w przedsiębiorstwie.

Platforma 3DEXPERIENCE (Dassault Systèmes)

Obejmuje nowe konwertery plików xCAD ułatwiające współpracę w łańcuchu dostaw i ponowne wykorzystanie części bez tłumaczenia, nowo opublikowane interfejsy programowania aplikacji (API) z dziedziny robotyki, ergonomii i obróbki skrawaniem oraz dodatkowe interfejsy xPDM w celu poprawienia elastyczności, w tym kilka z SAP.

Proficy Historian (VIX Automation)

Serwer bazodanowy zapewnia bezpieczeństwo danych produkcyjnych oraz natychmiastowy do nich dostęp. Wykorzystuje otwarte protokoły przemysłowe. Stanowi zintegrowaną platformę, gromadzącą informacje produkcyjne w skali całego przedsiębiorstwa.

Proficy Workflow (VIX Automation)

Narzędzie zbudowane w oparciu o architekturę typu SOA stanowi bazę umożliwiającą dynamiczne podejmowanie decyzji, która integruje automatyczne i ręczne procesy produkcyjne w skali całego przedsiębiorstwa, zapewniając wiarygodne i powtarzalne wykonywanie operacji produkcyjnych. System klasy BPM (zarządzanie procesami biznesowymi) umożliwia digitalizację grafów przepływu informacji w zakładzie.

SAP PLM (SAP Polska)

Rozwiązanie integruje wszystkich uczestników procesu rozwoju produktu: projektantów, dostawców, producentów i klientów, umożliwiając sprawniejszą realizację wspólnych celów w wielu równoległych płaszczyznach, przy jednoczesnej optymalizacji czasu i kosztów. Przydatne w każdej firmie wymagającej aktywnego zarządzania jakością w celu zwiększenia efektywności urządzeń i optymalizacji pracy całego zakładu.

SolidWorks Enterprise PDM (CNS Solutions)

Oprogramowanie do zarządzania danymi produktu (PDM - Product Data Management) pomaga bardziej efektywnie zarządzać danymi produktu i współużytkować odpowiednie pliki w celu tworzenia lepszych produktów w krótszym czasie. System bezpośrednio integruje się z Eksploratorem Windows oraz wieloma systemami CAD.

Teamcenter (Siemens Industry Software)

Rozwiązania wykorzystywane w każdej fazie cyklu życia produktu, począwszy od etapu planowania portfela produktów przez fazę projektowania, produkcji, serwisowania (utrzymania) aż do utylizacji. Funkcje systemu obejmują zarządzanie wymogami, portfelem, programem i projektem, procesem inżynieryjnym, zestawieniami materiałowymi, zgodnością z wymogami, treścią i dokumentami, formułami, opakowaniami i marką, relacjami z dostawcami, procesem mechatronicznym, wytwarzania, symulacji, konserwacją, naprawami i remontami. Umożliwiają także raportowanie i analizy, współpracę w grupach i wizualizację cyklu życia.
×

DALSZA CZĘŚĆ ARTYKUŁU JEST DOSTĘPNA DLA SUBSKRYBENTÓW STREFY PREMIUM PORTALU WNP.PL

lub poznaj nasze plany abonamentowe i wybierz odpowiedni dla siebie. Nie masz konta? Kliknij i załóż konto!

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu

Podaj poprawny adres e-mail
W związku z bezpłatną subskrypcją zgadzam się na otrzymywanie na podany adres email informacji handlowych.
Informujemy, że dane przekazane w związku z zamówieniem newslettera będą przetwarzane zgodnie z Polityką Prywatności PTWP Online Sp. z o.o.

Usługa zostanie uruchomiania po kliknięciu w link aktywacyjny przesłany na podany adres email.

W każdej chwili możesz zrezygnować z otrzymywania newslettera i innych informacji.
Musisz zaznaczyć wymaganą zgodę

KOMENTARZE (0)

Do artykułu: PLM - cyfrowe zarządzanie życiem produktu

NEWSLETTER

Zamów newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu.

Polityka prywatności portali Grupy PTWP

Logowanie

Dla subskrybentów naszych usług (Strefa Premium, newslettery) oraz uczestników konferencji ogranizowanych przez Grupę PTWP

Nie pamiętasz hasła?

Nie masz jeszcze konta? Kliknij i zarejestruj się teraz!